Доход с канала от 1500 подписчиков

Подключите канал и начните зарабатывать с Яндексом

Делай от 1к подписчиков ежедневно

Подключайся к рекламной платформе и расти свой канал

Подписчик почти даром

Быстрый запуск рекламы в MiniApp с оплатой за клики

Статистика Избранное

Қатал редактор

Гео и язык канала: Казахстан, Казахский

Категория: Блоги

Медиа сыны: сөз, тіркес, сөйлем, мәтін. Арна журналистерге арналған

Связанные каналы | Похожие каналы

Гео и язык канала

Казахстан, Казахский

Категория

Блоги

Статистика

Избранное

Фильтр публикаций

Скрывать удаленные

Скрывать репосты

Қатал редактор

28 Dec, 06:56

Репост из: Қазақ Бабыл

осы «несімен» деген сөз бәле болды 🥶

орыс «чем» деп айтады екен деп бүкіл жерге осы бір сүйкімсіз сөзді қыстыра бердік қой. қазақта «несі» деген көбіне негатив коннотацияда жүреді: «несін айтасың? несін мақтайсың?» деп біреуді адам күндейді.

сол «несімен» дегеннен басқа есі дұрыс нұсқа қазақтың құдай бере салған тілінде жетіп жатыр:
• 2024 жыл қалай есте қалады?
• 2024 жылдан не есте қалады?
• 2024 жылдан не нәрселер есте қалады?
• 2024 жылдың ең есте қаларлық тұстары

әлгі «саған бұл фильм/кітап несімен ұнады? бұл фильм/кітап несімен маңызды?» дегендердің орнына да, құдай үшін, кәдімгі адамша, қазақша «саған бұл фильмнің қай тұсы ұнады? саған бұл фильмде не нәрсе ұнады? бұл фильмнің маңызы не? неге бұл фильм маңызды?» деңіздерші.

261 0 2 4 25

Қатал редактор

27 Dec, 09:57

357 0 1 4 11

Қатал редактор

26 Dec, 21:37

⛔️ өмірді жақсы сүру
👍 жақсы өмір сүру

392 0 0 19

Қатал редактор

26 Dec, 19:30

✳️ "Бәлкім, Зеленскийдің риторикасы майдандағы жағдай нашарлағанынан және АҚШ-та билік ауысқанынан өзгерді деуге/деп түсіндіруге болар. Себебі болашақта АҚШ-тың жаңа әкімшілігі Украинаға көмек берер-бермесі белгісіз".

418 0 1 12

Қатал редактор

26 Dec, 16:02

"Тәртіпті сақтамау жауапкершілікке әкеледі" дегенді қазақшаға қалай аударуға болады?)

430 0 0 3 6

Қатал редактор

18 Dec, 10:08

Мәтін оқығаның білінбей, болған-қойғанның бәрін өзің барып көргендей я бір қит еткен артық түсіндірмесі жоқ видеодан көріп шыққандай әсер алсаң — ол күшті репортаж болғаны, мынадай:

«Пока есть хоть один человек, способный говорить, слово будет живо»

Назерке Курмангазинова, Алмас Кайсар, фотографии Алмаса Кайсара и Данияра Мусирова «В нашем обществе человек перестал быть ценным. Материальный мир стал более значимым. Но ведь не должно быть ничего ценнее человека. Постановка именно об этом», – говорит актриса Нуржан Бексултанова. Спектакль Söz, в ...

737 0 1 1 15

Қатал редактор

3 Dec, 12:25

Кейдедағы

бір фильм туралы жаңалық я шолу/талдау жарияланады, мәтінде сол дүниені кім жасап шығарғаны айтылмайды; ғылым жаңалығы туралы ақпарат жазылады, ол жаңалықты кім ашқаны айтылмайды. Кім/не мен не істедіні нақтыламай жатып қалай жалпылауға болады?!)

898 0 2 2 18

Қатал редактор

7 Aug, 14:00

"Айбек Оралбай мен оның егізі Нұрбек Оралбай..." (с)

Нұрбек — Айбектің егізі емес. Айбек те — Нұрбектің егізі емес. Екеуі бірге — егіз. Ал бір-біріне сыңар болады. Бірі — бірінің сыңары.

Жұп деген де — сол. Кеше бір әріптестер екі ескекшіні "екі жұп" деп жатты. Екі спортшы — бір жұп. Біреуі — екіншісінің жұбы емес, жұптасы, серігі.

4.8k 1 14 8 93

Қатал редактор

16 Jul, 15:20

Төлеу сөзіңіз сұраққа жауап бере ала ма?

Мәтінде төл сөзді қалай төлеу сөзге айналдырып жүргеніңізге бір сәт мән беріңізші.

Джо Байден Украинаға әуе шабуылынан қорғану жүйесі берілетінін мәлімдеді;
Байден қазіргі қиындықтарға төтеп беруге дайын екенін айтты;
АҚШ президенті НАТО-ның бұрынғыдан да күшейгенін айтты.

Фактчек: сұрақ қойып көрейік. Байден не деп айтты? (нені мәлімдеді емес, не деп мәлімдеді?) Сонда барып дұрыс төлеу сөз шығады: Байден Украинаға әуе шабуылынан қорғану жүйесі беріледі деп мәлімдеді.

Қазақ тіліндегі төлеу сөз формасы жаңалық жасауға әбден қолайлы – біреудікін қаз-қалпында барын бар дейді, жоғын жоқ: Байден қазіргі қиындықтарға төтеп беруге дайынбыз деді, Байден НАТО бұрынғыдан да күшейді деді. Бірақ оны "бірдеңе берілетінін, берілетіндігін, берілетіндерін, берілетіндіктерін (құдай сақтасын), екендігін, екендіктерін" айтты деп бүлдіре береміз. Оның үстіне, біреу жаңа ғана айтқан нәрсе болса да, "айтады" деп қоямыз ғой. "Айтады" болса, жаңалық емес. "Дейді" – жаңалық емес, "деді" – жаңалық.

"Не деді, не деп айтты?" дегенге жауабының грамматикасы сай бола алмай тұрса, ол – дұрыс төлеу сөз емес.

Төлеу сөз дегеннің өзі – біреудің сөзін (яғни ақпаратты) өзгертіп жеткізу. Дұрыс емес шаблон конструкция қолданып я "и біз баяғыдан солай жазамыз, құрысыншы" деп, о байғұсты одан сайын 🐕 қылмау керек.

7.2k 1 22 4 32

Қатал редактор

27 Jan, 17:26

Журналистиканың халықаралық стандарттарына сай жұмыс істейтін Азаттық радиосы Қазақстанның "қауіпсіздігіне нұқсан келтіруі" мүмкін емес. Керісінше, қауіпсіздігін нығайта түспесе. Бұл — сылтау. Елді бұзса, 70 жыл бойы бұзбай, не қарап жүр. Қазақстанда Азаттық журналистері аккредиттелсін!

2k 0 0 1 65

Қатал редактор

22 Dec 2023, 17:20

Пікіріңіз керек. Редакцияңыздың мәтін жазу стандартын қалай жасап жүрсіз?

Опрос

Емле — заң, одан мүлде ауытқымаймыз
Емлені негіз қыла отырып, редакцияның саясатына бейімдеп, сәл өзгертіп аламыз ("митинг" — "митиң")
Емленің өзіміз қисынсыз деп тапқан тұстарынан бас тарта береміз
Емлеге мүлде сүйенбей, өзіміз дұрыс көретін ереже жасап аламыз
Қандай да бір стандартымыз жоқ, білгенімізше жазып жүрміз

209 голосов

2.5k 0 0 9

Қатал редактор

23 Oct 2023, 16:31

"Қазақстандық қаза тапты", "қазақстандық бүйтті", "қазақстандық сүйтті" деген кезде "қазақстандық" деген сөз сын есім екенін білесіз бе? Неге қазақ сөйлемінің бастауышы сын есімнен бола беруі керек?

Орысша ақпаратта "казахстанка", "казахстанец" болғаны себепті қазақшасы да солай болуы керек пе?

Қазақша ақпаратты орыс тілінің ықпалынсыз жазуға болмай ма?

2.3k 0 6 15 39

Қатал редактор

8 Oct 2023, 11:52

10 жылдан бері айтып келе жатыр ғой, тыңдасаңдарш)

2.3k 0 0 12 27

Қатал редактор

4 Oct 2023, 18:17

Мейірімнің керемет репортажы. Оны қақпайлап жатқан Қаншайым деген журналист-ау деймін

Кемел Тоқаев аудиториясы. Әкесін мақтап, баласына жағыну ма?

Қазақстанда биыл президенттің әкесі, жазушы Кемел Тоқаевтың 100 жылдық мерейтойына билік айрықша назар аударды. Туған жерінде ас берілді, халықаралық деңгейде конференция ұйымдастырылды. Ал бүгін, 4 қазанда әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінде Тоқаев атында аудитория ашылды. Бізге жазылы...

3.7k 2 7 15

Қатал редактор

27 Sep 2023, 18:03

ҚазТАГ лентасынан "Специалисты о фонтане из теплосетей в Экибастузе: Будет еще хуже" деген тақырыпты көрдім. Ішінде жағдайға түсінік берген маман жоқ, Матаев бар. ҚазТАГ бұрын жаңалықты бұлай жасамайтын. Тапсырма берілген соң, журналистер жоқтан бар жасап, солай жазуға мәжбүр болғаны көрініп тұрады. Жақында Матаевтың бір экологпен сұхбаты жарияланған күні лента соның үзінділерінен жасалған "жаңалыққа" толып кетті. Президенттің жолдауынан жасалатын "жаңалықтар" сияқты. Жалпы, Матаевтың аты-жөні лентадан жиі көрінеді:

Бизнесмен Кайрат Боранбаев может выйти на свободу уже сейчас, считает журналист Асет Матаев;

Председатель правления АО "Казахтелеком" Куанышбек Есекеев и министр цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Багдат Мусин должны подать в отставку, считает журналист Асет Матаев;

Возросшее влияние "старого Казахстана" является угрозой для государственности, считает журналист Асет Матаев;

Срок продленных полномочий Даниала Ахметова на посту акима Восточно-Казахстанской области истекает лишь через три дня – об этом сообщает журналист Асет Матаев.

ҚазТАГ өкілі (басшысы) ретінде өз пікірі араласса, оның қай жері объектив ақпарат? Біртүрлі, біртүрлі. Қалай ойлайсыз?

1.8k 0 2 5 9

Қатал редактор

26 Sep 2023, 18:48

"Жылы және дымқыл жертөле";
"Құрғақ және лас ауа";
"Суы таза және тұщы".

Мынаның бәріне "жәнеден" гөрі "әрі" (немесе "да, де/та, те") деген келеді.

1.4k 0 1 20

Қатал редактор

25 Sep 2023, 19:38

"Бұл мектепте қазір 1800 оқушы білім алады".

"Қазір" болса – "білім алып жатыр".

"Бұл ел қазір дүниежүзіне бәлен өнім жеткізеді" – "жеткізіп беріп отыр"/"жеткізіп отыр".

"Бүгінде өнеркәсіп елдегі қоршаған орта жағдайын одан әрі ушықтырады" – "ушықтырып отыр".

1.5k 0 3 26

Қатал редактор

11 Sep 2023, 20:05

Мен/бен/пен, және, әрі

Ол шкафтан шүберек пен/және/әрі қышқылды алды;

Ол шкафтан шүберекті және қышқылды алды;

Бөлменің іші қараңғы және/әрі салқын;

Астана мен Алматыда, Астанада және Алматыда.

2k 0 4 2 26

Қатал редактор

11 Sep 2023, 15:05

"Традиционный", "нетрадиционный".

Медиадағы контексте ол көбіне "әдепкі", "әдеттегі", "қалыптасып кеткен", "көпшілік ұстанатын", "қоғам қолай көретін", "көп жылдан бері келе жатқан", "бұрыннан келе жатқан үлгідегі", "жұрт дәстүр деп есептейтін", "дәстүр болып кеткен", "дәстүрге сай" немесе, керісінше, "дәстүрден тыс" және тағы сол сияқты мағыналарда тұрған тіркес болуы мүмкін.

Яғни "дәстүрі бар" нәрсе дегеннен гөрі сол нәрсенің "өзі дәстүр болып кеткен" деген мағынада.

Бірақ бізде анау-мынауы талданбай, штамп болып жүре береді: "дәстүрлі ориентация", "дәстүрлі ағым", "дәстүрлі медиа".

"Өмірлінің" қасында "дәстүрлі" айналайын дейсіз ғо.

1.9k 0 3 6 12

Қатал редактор

11 Aug 2023, 15:21

Қазақ тілінде амал пысықтауыш үшін көсемше керек, көсемше!
От жағып жылындым. От жағу арқылы емес.
Керек болса, көмекші етістігін қосыңыз: от жағып жіберіп.
АРҚЫЛЫсыз ештеңе істемейтін болыпты бұ күннің адамдары.

Сәлем, қалайсыздар деппа.

1.8k 0 2 7 55

Показано 20 последних публикаций.

1 299

подписчиков

Статистика канала

Популярное в канале

Кейдедағы бір фильм туралы жаңалық я шолу/талдау жарияланады, мәтінде сол дүниені кім жасап шыға...

Мәтін оқығаның білінбей, болған-қойғанның бәрін өзің барып көргендей я бір қит еткен артық түсінд...

"Тәртіпті сақтамау жауапкершілікке әкеледі" дегенді қазақшаға қалай аударуға болады?)

✳️ "Бәлкім, Зеленскийдің риторикасы майдандағы жағдай нашарлағанынан және АҚШ-та билік ауысқанына...

⛔️ өмірді жақсы сүру 👍 жақсы өмір сүру