Сөз маржаны

Каракалпак тилим мактанышым.

Сакланып киятыр нешше асир отседе,
Ауладлар алмасып келип кетседе,
Нарестелер улгайып, "р"ды "ыл" деседе,
Сап таза тилим бар бул менин мактанышым.

Остим "Каракалпак" тили менин булда "Ана"м
Сыртка шыксак, мактанаман булда бир "пана"н,
Жарыска туссем егер сырт мамлекетлерде,
Асыгыгаман желбиретиу ушын байрагым таман.

Биз шайырлар тилимизден созлер курап жазамыз
Гейде коркемлеп созлерден туйме тагамыз,
Тилге итибар елге итибар бул бизин санамыз,
Билсенизлер Каракалпак тилим мактанышым.

"Каракалпак тили тусиндирме созлиги"н,
Окып шыксан анлап жетер хар ким озлигин,
Жерлеслеримнин бари тууры жузлигин,
Айтайын Каракалпак тилим мактанышым.

Ауыр кунди откерип, елден елге поссада,
Дослар кулип душпан жолларынды тоссада,
Елди елге апарып барин коссада,
Жойтылмаган Каракалпак тилим мактанышым.

Желбиреп тур бес жулдызлы байрагын,
Гербин де бар кумай куслы кайрагын,
Гимнди айтып мен де булбил киби сайрадым,
Баршеге айтаман, Каракалпак тилим мактанышым...

Индира Пирлепесова

https://t.me/Soz_marjani

ЖАЛА БАЛЕСИНЕН САКЛАСЫН.....

Ел аралап жүрген бир жасы үлкен киси жас жигиттиң үйине қудайы қонақ болыпты. Қазан асылып табақ алдына келгенде жигит қонақтан пәтия сорайды. Бәле-жаладан сақласын деп бетин сыйпайды. Дым қысқа қайырылған пәтияға үй ийеси кеули толмай қалады. Ертеңине қарияны тағы бир қонып кетиуин өтинеди. Тағыда ас келип, пәтия соралады. Тағы сол бәле-жаладан сақла. Дурыс пәтия еситкиси келген жас жигит ақсақалды қоярда қоймай үшинши күнге алып қалыпты. Сонда да пәтия өзгермеген, жигит енди бул пәтияның мәнисин сорайды. Ақсақал кейин билерсең дейди. Енди кетерде ақсақал қарағым мен жоқ жойтып излеп келип едим. Оны таптым. Қораңда турған жүйрик атың меники. Тай кезинде урлатып алғанман дейди. Жигит шоршып кетип, мүмкин емес қулын күнинен өзим баққанман. Хош екеуи дауласып қазыға келипти. Қазы жоқ жойтқанның дәлилин сорайды. Үш күн қораға кирип жүйрикти әбден қарап алған ақсақал. Буның тай кезинде тилиниң астына шыққан шүйели бар дейди. Атты алғызып тексерсе шүйели бар екен. Қазы жүйрикти ақсақалға бергизеди. Журт алдында жигит уры атанады. Сонда қария бәйги атты ийесине қайтарып атырып. Қарағым
Бәле-жаладан сақласын дейтинимди енди түсинген шығарсаң деген екен..

https://t.me/Soz_marjani

ӨМИР БУЛ…

Жаслықты қайтара алмайман,
Ол қалды баяғы бағларда.
Ол шийрин қыялға айланған,
Бийғубар, бийқайғы шағлар-дә…

Бүгинги өмирим басқаша,
Орын жоқ онда бос қыялға.
Тәшўиш көп таңнан күн батқанша,
Мың сезим қәлбиме уялар.

Ҳаялман. Ўазыйпам мың есе,
Исим деп, балам деп шабаман.
Ерим ис буйырар қәлесе,
Оның да кеўилин табаман.

Ағайин-туўған ҳәм қоңсы бар,
Мен оларсыз бола алмайман.
Мереке тарқатса қай бири,
Хызметинен шетте қалмайман.

Таң ерте асығып жумысқа,
Халықтың арызын тыңлайман.
Набада бир жуплық урысса,
Жарастырмақ жолын ойлайман. 

Ҳаяллар келеди жыйылып,
Қарайман олардың кеўлине,
Оларды қыйнаған қыйынлық,
Қыйнайды ақыры мени де…

«Бийдай нан болмаса бийдай сөз»,
Айтқышлап кеўилин аламан.
Оларға сөзлерим унаса,
Баладай бир жасап қаламан.


Ғажжа-ғаж өмирдиң ишинде,
Ҳаялман хызметке шайланған.
Ҳақым жоқ оннан ўаз кешиўге,
Бул турмыс тәрзиме айланған.

Үйдиң де, дүздиң де тәшўиши,
Билемен өзиме қараған.
Ҳаял деп аяйды қай киси,
Барлығын ийинлеп бараман.

Кеўлимде болмаған ҳеш налыш,
Пешанамда барын көргенмен.
Өмир бул − тынымсыз арпалыс,
Мен оған барымды бергенмен.

      Гулнара НУРЛЕПЕСОВА

2013-жыл.

https://t.me/Soz_marjani

Дәниярың болайын

"Жәмийла" муҳаббатты улуғлайды,
Даңқы шыққан бул шығарма унайды,
Қаҳарманы баўырыма уқсайды,
Ҳақ кеўилли Дәниярың болайын!

Қосық пенен пәк ышқымды баянлап,
Кеўил қусым кеўилиңе уялап,
Өмир бойы сени сүйип, аялап,
От жүрекли Дәниярың болайын.

Саўдыраған кеўилинде жоқ кири,
Жандай сүйип қәстерлеген бир-бирин,
Көпшиликти сүйсиндирген тәғдири,
Сол белгили Дәниярың болайын.

Ортақ арзыўларды түйип кеўилге,
Кетейик таңлаған нурлы мәнзилге,
Өмирим садаға сендей бир гүлге,
Жәмийлам бол, Дәниярың болайын.

Жабықса да сездирместен кисиге,
Бар дәртлерин жута алған ишине,
Наразы болмаған тәғдир исине,
Кишипейил Дәниярың болайын.

Бахытлы болыўға ашық ҳақылы,
Қайта келиў жоқ өмирге ақыры,
Көгертейик бирге ығбал дақылын,
Жаныңдағы Дәниярың болайын.

Туўған жер ҳәм яр ышқысы кийели,
Нағыз ашық жан ишинде сүйеди,
Тилеклердиң шарапаты тийеди,
Сен унатқан Дәниярың болайын!

Ақ қағазға мөрлеп аппақ нийетин,
Сейит салсын бахтымыздың сүўретин,
Қоллағанға жаўсын Алла рахмети,
Кеўил қойған Дәниярың болайын!

"Жәмийла"ны сүйип оқып, сөз еттиң,
Шахзадаңды күткениңди гүзеттим,
Тәғдиримиз даўамласын из бетин,
Өмирдеги Дәниярың болайын!

25-июнь, 2024
Бахытлы Сарыбаев
@BaxitliSaribaev

https://t.me/Soz_marjani