Әшкере

Бір галактика төрт көрші галактикаға соқтығысқан. Осы соқтығыс нәтижесінде пайда болған қуатты соққы толқыны арқылы астрономдар галактикалардың өзара әрекеттесуі туралы көбірек мәлімет алуға үміттеніп отыр.

Бұл туралы LiveScience порталы хабарлады. Мақалада айтылғандай, Стефан квинтетінде жүйенің бес галактикасының бірі – NGC7318b деп аталатыны – сағатына 3,2 миллион километр жылдамдықпен қалған төрт галактикаға соқтығысқан.

Бұл соқтығыс ғалымдар реактивті ұшақтың соққы толқынымен салыстырған ең қуатты дыбыс толқындарының бірін тудырды. Олар бұл дыбыс толқынын зерттеу арқылы галактикалар арасындағы турбулентті және хаосты өзара әрекеттесулер туралы көбірек білуге болады деп үміттенеді. Алғашқы зерттеудің нәтижелері 22 қарашада Оксфорд институтының ғылыми журналында жарияланды. Оларды қарапайым тілмен түсіндірген Ұлыбританиядағы Хартфордшир университетінің астрофизигі Марина Арнаудова басылымға бұл құрылымды "негізінен үлкен галактикааралық қоқыс алаңы" деп атады.

"Галактика NGC7318b қоқыс алаңына соқтығысып, оның ішіндегі плазма мен газды сығып тастады. Бұл соқтығыс плазманы қайтадан белсенді күйге келтіріп, оны радиотолқындарда жарқырата түсті және, мүмкін, жұлдыздардың түзілу процесін бастады," – деді астрофизик.

Зерттеушілердің айтуынша, Стефан квинтетіне бақылау жүргізу "Үлкен жарылыс" дәуірінен бері орын алған соқтығысулар мен бірігулердің бүгінгі таңда біз көріп отырған галактикаларды қалай қалыптастырғанын, сондай-ақ бұл жүйенің болашақта қалай өзгеруі мүмкін екенін түсінуге құнды ақпарат бере алады.

📱 t.me/askerenews

❗️АҚШ билігі "Орешник" зымыранымен жасалған соққыдан кейін де Украинаға қолдау көрсетуден бас тартпайтынын мәлімдеді

"Біз Украинаға әуе қорғанысын қоса алғанда, олардың мүмкіндіктерін күшейту жұмыстарын жалғастырамыз. Бұл Украинаға ұрыс алаңында тиімдірек жағдайға қол жеткізуге көмектеседі", – деп мәлімдеді Ақ үйдің баспасөз хатшысы Карин Жан-Пьер брифингте.

Ол сондай-ақ Вашингтон Мәскеудің зымыран ұшыру ниеті туралы Киевке және серіктестеріне алдын ала хабарлағанын және "оларға дайындалуға көмектескенін" айтты.

Жаңа соққы АҚШ-тың ядролық қару саясатын өзгертуіне себеп болмайтынын да атап өтті.

Пентагон да АҚШ "Орешник" зымыранымен соққы жасалғаннан кейін ядролық орналастыру тәсілдерін өзгертпегенін мәлімдеді. Сонымен қатар, АҚШ Ресеймен қақтығысқа ұмтылмайтынын, бірақ Украинаға әскери көмек көрсетуді жалғастыратынын айтты.

📱 t.me/askerenews

⚡️ Ресей аумағына Батыстың алыс қашықтықтағы зымырандары қолданылғаннан кейінгі Путиннің үндеуі. Негізгісіне тоқталсақ:

▪️ 19 қарашада ATACMS жүйесінің 6 зымыранымен және 21 қарашада Storm Shadow жүйелерімен Курск және Брянск облыстарындағы нысандарға шабуыл жасалды. Әуе қорғаныс жүйелері зымыран шабуылдарын тойтарды. Курск облысында адам шығыны болды.

▪️ Украинадағы қақтығыс Батыстың алыс қашықтықтағы зымырандарымен Ресейге жасалған шабуылдардан кейін ғаламдық сипатқа ие болды.

▪️ Путин жаңа "Орешник" орта қашықтықтағы зымыранының сәтті сынақтан өткенін мәлімдеді. Оны қазіргі заманғы әуе қорғаныс жүйелері ұстай алмайды. Бұл зымырандар 10 мах жылдамдықпен нысанаға жетеді, яғни секундына 2,5-3 километр.

▪️ Ресейдің жаңа зымыран кешендерін сынақтан өткізу кезінде жоюға арналған нысандар елге төнетін қауіптерге байланысты анықталады.

▪️ Ресей өзіне қарсы қаруын пайдалануға мүмкіндік берген елдердің әскери нысандарына қару қолдануға құқылы деп есептейді.

▪️ Ресей "Орешник" сияқты жүйелерді қолдану жағдайында ықтимал соққы аймақтарын алдын ала хабарлап, Украинадағы бейбіт тұрғындар мен басқа елдердің азаматтарына сол аумақтарды тастап кетуді ұсынатын болады. Мұндай қаруға қарсы тұратын құралдар қазіргі уақытта жоқ.

▪️ Ресей Днепропетровскіде зымыран техникасын қоса алғанда, әскери кешенді жойған.

Фото: РИА Новости

📱 t.me/askerenews

❗️ХҚС Нетаньяхуды ұстауға ордер берді

Халықаралық қылмыстық сот Израильдің премьер-министрі Биньямин Нетаньяхуға, бұрынғы қорғаныс министрі Йоав Галлантқа және ХАМАС-тың жоғары лауазымды қызметкеріне 7 қазан өткен жылғы Израильге жасалған шабуылдар кезінде және одан кейін болған әскери қылмыстарға байланысты қамауға алу ордерін берді. Бұл туралы CNN хабарлады.

Бейсенбі күні Нидерландта орналасқан сот мәлімдеме жасап, Нетаньяхудың әскери қылмыстарға, соның ішінде «соғыс жүргізу әдісі ретінде аштық салуды» және «адамзатқа қарсы қылмыстар, кісі өлтіру, қудалау және басқа да адамгершілікке жат әрекеттерді» жасағаны үшін қылмыстық жауапкершілікке тартылуы мүмкін екенін анықтайтын «ақылға қонымды негіздер» бар екенін мәлімдеді.

Бұл ордерлер тарихи оқиға ретінде Нетаньяхуды палестиндіктерге қарсы әрекеттері үшін Халықаралық қылмыстық сотқа шақырылған алғашқы израильдік көшбасшы етті. МҚС ордерлері қамауға алуға кепілдік бермесе де, олар Нетаньяхудың МҚС-қа мүше мемлекеттерге сапарларын айтарлықтай шектеуі мүмкін.

Премьер-министр кеңсесі ордерлерді «абсурдтық және антисемиттік» деп атап, теріске шығарды.

«Израиль Халықаралық қылмыстық соттың өзіне қарсы саяси бейтараптық танытып, алалаушылыққа негізделген әрекеттері мен айыптауларын толығымен жоққа шығарады», – деп мәлімдеді премьер-министр кеңсесі. Олар «ХАМАС террористік ұйымы ең ірі қырғын ұйымдастырғаннан кейін әділетті соғыс жоқ… Екінші дүниежүзілік соғыстан бергі еврей халқына жасалған ең жойқын шабуылдан соң бұл әрекет әділетті» деп қосты.

Мәлімдемеде Нетаньяхудың «қысымға бағынбайтыны, шегінбейтіні және Израиль науқан басталғанда қойған барлық әскери мақсаттарға жетпейінше кері шегінбейтіні» айтылды.

Израиль, АҚШ сияқты, МҚС-тың мүшесі емес және қақтығыстағы әрекеттеріне қатысты соттың юрисдикциясын жоққа шығарды. Бұл талапты сот бейсенбіде қабылдамады. МҚС Израиль басып алған аумақтарда, соның ішінде Газа, Шығыс Иерусалим және Батыс жағалауда юрисдикцияға ие екенін мәлімдейді, өйткені Палестина басшылығы 2015 жылы соттың негізгі қағидаларын ұстануға ресми түрде келісім берген болатын.

📱 t.me/askerenews

❗️Қазақстан орыс тілін дамытуға 131 миллион теңге бөлді

Бұл туралы "Тіл кеспек жоқ" хабарлады. Кеше Мәжіліс, бүгін Сенат «орыс тілі жөніндегі халықаралық ұйым құру туралы» шартты мақұлдады. Енді Тоқаевтың қол қоюы ғана қалды.

Ұйымның мақсаты — орыс тілін қолдап, халықаралық тіл ретінде дамыту.

Құжатта ұйым міндеттерінің бірі «орыс тілінде білім беру сапасын қолдау, орыс тілі және әдебиет бағыттары бойынша педагогика және ғылыми кадрларды дайындауға атсалысу, оқулықтар мен оқу нұсқаулықтарына сараптама жүргізу бойынша тәжірибе алмасу; орыс тілін қолдау және танымал етуді көздейтін шығармашылық жобаларға грант байқауларын бекіту» деп жазылған.

Қазақстан осы ұйымның жұмысына 2025-2027 жылдары ел бюджетінен 131 млн теңге жұмсайды.

📍Орыс тілін қолдау және дамыту бойынша халықаралық ұйым құру идеясын 2022 жылы Тоқаев ұсынған. Бұған дейін құжат Қырғызстан, Өзбекстан, Ресей, Беларусьте қабылданып, күшіне енген.

📱 t.me/askerenews

❗️Reuters агенттігінің дереккөздері Путиннің келіссөздер үшін қойған талаптары туралы хабарлады

Ресей президенті Владимир Путин Дональд Трамп АҚШ президенті қызметіне кіріскеннен кейін Украинадағы атысты тоқтату мүмкіндігін талқылауға дайын, әсіресе ол қазіргі майдан бойынша қақтығысты тоқтатуға келіскенмен, Ресей басып алған украин аумақтарының көп бөлігінен бас тартуға ниетті емес. Сонымен қатар Путин Украина НАТО-ға қосылмауы керек деп талап етеді.

Бұл туралы Reuters агенттігі сәрсенбіде өз дереккөздеріне сілтеме жасап хабарлады. Олардың арасында, агенттіктің айтуынша, бес қазіргі және бұрынғы жоғары лауазымды ресейлік шенеунік бар.

Кремльдің баспасөз хатшысы Дмитрий Песков осы жарияланымға түсініктеме бере отырып, сәрсенбіде Путиннің келіссөздерге дайын екенін, бірақ майдан желісін мұздатуға келіспейтінін айтты. Песков Ресей арнайы әскери операцияның барлық мақсаттарына жетуге ұмтылатынын қайталады. Алайда 2022 жылдың ақпанында Ресейдің басқыншылығы басталғанда, Владимир Путин өз мақсаттарын нақты білдірмеген. Кейінірек ол Украинаға жаңа талаптар қойды, оның ішінде Херсон, Запорожье, Донецк және Луганск облыстарының егемендігінен бас тарту да бар.

📱 t.me/askerenews

❗️Қырғызстанда президент Садыр Жапаровқа жасалуы керек болған екі қастандық әрекеті тоқтатылды

Бұл туралы елдің Ұлттық қауіпсіздік мемлекеттік комитетінің төрағасы Камчыбек Ташиев хабарлаған.

Ташиевтің айтуынша, оған қатысты да 5-6 рет қастандық әрекеті болған.

"Тіпті мен жүретін жолды жаруды дайындапты. Қауіпсіздік қызметтері мен милицияның сақтығы олардың жоспарларын жүзеге асыруға мүмкіндік бермеді. Мұндай әрекеттер жалғасуда, оларға көп қаржы бөлінеді", - деп хабарлайды АКИpress.

📱 t.me/askerenews

🇺🇦Зеленский: "Трамп соғысты тоқтата алады"

Украина президенті Владимир Зеленский америкалық Fox News телеарнасына берген сұхбатында, егер АҚШ жаңа президент Дональд Трамп кезінде Украинаға әскери көмекті қысқартса, елі соғыста жеңіліп қалуы мүмкін екенін айтты.

"Егер олар көмекті қысқартса, менің ойымша, біз жеңілеміз. Әрине, біз кез келген жағдайда күресті жалғастырамыз. Өзіміздің өндірісіміз бар, бірақ оның артықшылыққа ие болуға жеткіліксіз екенін түсінеміз. Және, ойлаймын, бұл аман қалуға да жеткіліксіз, – деді Зеленский. – Бірақ, егер бұл Америка таңдауы болса, онда біз не істеу керегін шешеміз".

Сұхбат барысында Зеленский Трамптың Ресей президенті Путинге ықпал етіп, соғысты тоқтата алатынына сенесіз бе деген сұраққа келісімін беріп, бірақ кейбір ескертпелер жасаған.

"Бұл оңай болмайды, бірақ АҚШ-тың барлық тетіктерін пайдаланса – иә, ол тоқтата алады, – деді Зеленский. – Өйткені ол Путиннен әлдеқайда күшті. АҚШ күшті. Олардың экономикасы да күшті".

📱 t.me/askerenews

❗️Ресей Қорғаныс министрлігі Брянск облысындағы нысанға ATACMS зымырандарымен шабуыл жасалғанын мәлімдеді

Бүгін түнде сағат 03:25-де (Мәскеу уақыты бойынша) Украина Қарулы Күштері Брянск облысы аумағындағы нысанға алты баллистикалық ATACMS зымыранымен соққы жасады, оның бесеуі атып түсірілді, біреуі зақым келтірді, деп хабарлады ведомство өкілдері.

Зымыранның қалдықтары әскери нысанның техникалық аумағына түскен, өрт шыққан, алайда өрт сөндірілді. Шабуыл салдарынан қаза тапқандар мен қиратулар жоқ, деп толықтырды министрлік.

Украина Бас штабы Украина Қарулы Күштері Карачев қаласындағы қару-жарақ қоймасына соққы бергенін мәлімдеді.

📱 t.me/askerenews

❗️АҚШ билігі белгісіз ұшатын нысан бар екенін мойындағаны рас па?

🛸Бұл мәлімдемені АҚШ билігі емес, Орталық барлау басқармасының бұрынғы агенті Дэвид Граш айтқан. Ол бұл сөзін АҚШ Конгресінде жерден тыс өркениеттердің болуы және олармен ықтимал байланыс туралы алғашқы қоғамдық тыңдауларда айтқан.

Граштың айтуынша, АҚШ Қорғаныс министрлігі мен беймәлім ұшатын нысанның кездесуі орындарында адамға қатысы жоқ биоматериалдар табылған.

🛸Ол жерден тыс технология туралы жақсы білетінін және бірақ билік бұл бағдарламаларды жасырып отырғанын айтқан. Ал куәгерлерді қуғындауға дайындалып жатыр-мыс.

Сосын Конгрессте оған сұрақ қойылды: америкалық билік бөгдеғаламшарлықтармен байланысқа түсті ме? Ол сұраққа жауап бермеді, бірақ биліктің қолында биологиялық материалы бар ғарыш кемелері бар деді.

Ал одан "биоматериал адамдыкі ме, әлде жоқ па" деп сұрағанда экс-агент "Адамға қатысы жоқ, бұл мен айтып отырған бағдарламаны білетін адамдардың бағалауы болды" деп жауап берді.

36 жастағы Граш мұндай мәлімдемесін бұрынырақ та талай жасаған. Мысалы 2023 жылы NewsNation арнасына берген сұхбатында Пентагон құпия бағдарламасы аясында бөгдеғаламшарлықтардың ғарыш кемелеріне қол жеткізді деп мәлімдеген.

Бір шындығы, Граш шын мәнінде басқармада жұмыс істеген, алайда ол ешқандай дәлел келтірмеген.

🛸Оның сөзіне сенетіндер де көп, мәселен АҚШ Қорғаныс министрлігі Аляскада үш беймәлім нысанды атып түсірген, бірақ оны жариялаудан бас тартқан. Ал 2021 жылы АҚШ ұлттық барлау қызметі ҰБН-ды ұлттық қауіпсіздігіне қатер деп таныған.

📱 t.me/askerenews

❗️Путин ядролық доктринаның жаңа нұсқасын бекітті — оған сәйкес, ядролық қару тіпті ұшқышсыз аппараттардың шабуылына жауап ретінде қолданылуы мүмкін.

"Новая газета" хабарына қарағанда, Владимир Путин "Ресей Федерациясының ядролық тежеу саласындағы мемлекеттік саясатының негіздерін бекіту туралы" жарлыққа қол қойды. Құжат ресми құқықтық актілер порталында жарияланды.

Доктрина мәтініне сәйкес, Кремль ядролық қаруды қолдануды "әуе-ғарыштық шабуыл құралдарының жаппай іске қосылуы туралы нақты ақпарат түскенде" және олардың РФ шекарасын кесіп өткенде (оған ұшақтар, ракеталар және ұшқышсыз аппараттар да кіреді) қарастыруы мүмкін.

Сонымен қатар, Ресей Беларусь егемендігіне "қарапайым қаруды" (жаппай жою қаруынсыз) қолдану арқылы "сындарлы қауіп" төнген жағдайда, ядролық қаруды қолдану құқығын өзінде сақтайды.

Президенттің баспасөз хатшысы Дмитрий Песковтың айтуынша, ядролық доктринаны жаңарту қазіргі жағдайға сәйкестендіру үшін қажет болды. Ол бұл туралы ресми мәлімдеме жасап, ресейлік әскерилер Киевтің ATACMS ракеталарын қолдану ниеті туралы ақпараттардан кейінгі жағдайды мұқият бақылап отырғанын айтты.

▪️18 қарашада Еуропалық комиссия төрағасының орынбасары Жозеп Боррель АҚШ-тың Ресейге қарсы қашықтығы 300 км-ге дейін жететін алыс қашықтықтағы ракеталарды қолдануға қатысты ветоны алып тастағанын растады.

📱 t.me/askerenews

⚡️Мойындалмаған Абхазия президенті оппозицияның қысымымен отставкаға кетті

Мойындалмаған Абхазия президенті Аслан Бжания оппозицияның қысымымен отставкаға кетті. Сонымен қатар парламентті басып алған оппозициямен келісім бойынша үкімет басшысы да қызметінен кетеді.

"Елдегі тұрақтылық пен конституциялық тәртіпті сақтау мақсатында, Абхазия Республикасы Конституциясының 63-бабына сәйкес, мен Абхазия Республикасы президенті қызметінен отставкаға кетемін", – деп жазылған Бжанияның парламент төрағасына арнаған мәлімдемесінде. Бұл мәлімдеме Бжанияның баспасөз қызметі жариялаған.

BBC мәліметінше, Бұған дейін Абхазия оппозициясының жетекшілерінің бірі Адгур Ардзинба журналистерге берген сұхбатында оппозиция мен билік арасындағы келіссөздер нәтижесінде президент Бжания мен үкімет басшысы Александр Анквабтың отставкаға кетуге келісім бергенін хабарлаған еді.

Ресейдің "Интерфакс" агенттігінің мәліметінше, президент міндетін уақытша вице-президент Бадра Гунба атқарады, ал премьер-министр міндетін Валерий Бганба орындайды. Ол бұған дейін осы лауазымды иеленген.

Бжания сенбі күні, отставкасын талап еткен наразылық білдірушілер мойындалмаған республиканың парламент ғимаратын басып алғаннан кейінгі күні отставкаға кететінін уәде еткен болатын.

Абхазия астанасында толқулар бір апта бұрын басталды. Себеп – биліктің Ресеймен жаңа инвестициялық келісім жасауға ниеттенуі. Жергілікті тұрғындардың көбі ресейлік бизнестің кеңеюі туризмнен түсетін табыстарынан айыруы мүмкін деп алаңдап отыр.

📱 t.me/askerenews

⚡️🇷🇺Кремль Байденнің ATACMS зымырандарын Ресей аумағының тереңіне қолдану туралы шешімін "жағдайдың сапалы түрде өзгеруі" деп атады.

"Егер бұл шешім шынымен қабылданып, Киев режиміне жеткізілсе, бұл шиеленістің жаңа кезеңіне және АҚШ-тың қақтығысқа араласуының жаңа деңгейіне әкеледі", – деді Кремль өкілі Дмитрий Песков журналистерге.

New York Times және басқа БАҚ мәліметтері бойынша, АҚШ президенті Джо Байден ATACMS зымырандарын Ресей аумағындағы нысандарға, атап айтқанда, Украинаның ішінара бақылауындағы Курск облысына қолдануға рұқсат берді.

Мәскеудің реакциясына қатысты сұраққа жауап бере отырып, Песков Ресей президенті Владимир Путиннің қыркүйек айындағы мәлімдемесін еске салды. Путин НАТО елдерінің бұл қадамдары Украинадағы соғысқа тікелей қатысу ретінде қарастырылатынын және Ресейдің мұндай қауіп-қатерлерге жауап беру шараларын қабылдайтынын айтқан.

Путиннің мәлімдемесі:

12 қыркүйекте Путин: "Бұл зымырандық жүйелердің ұшу тапсырмаларын тек НАТО елдерінің әскери қызметкерлері орындай алады. Украинаның әскери күштері мұны өз бетімен жасай алмайды", – деп мәлімдеген.

Ол сондай-ақ: "Мұндай шешімдер қабылданса, НАТО елдерінің, АҚШ пен Еуропа елдерінің Ресейге қарсы соғысып жатқанын білдіреді", – деп қосты.

Ресейдің қандай нақты шараларды қолданатыны туралы Путин былай деді: "Біз бізге жасалған қауіп-қатерлерге қарай тиісті шешімдер қабылдаймыз".

📱 t.me/askerenews

🇹🇷🇹🇷Ердоған Зеленскийге соғысты "тоқтату жоспарын" ұсынуға ниетті

Түркия президенті Режеп Тайып Ердоған Украинадағы қақтығысты реттеуге бағытталған жоспар дайындады. Ол жоспар бойынша соғыс әрекеттерін "тоқтату", Донбаста халықаралық күштердің қатысуымен демилитаризацияланған аймақ құру және Украинаның НАТО-ға кіру мәселесін 10 жылға кейінге шегеру ұсынылады. Оның орнына Киев Батыс елдерінен қару-жарақ алуы тиіс деп жазылған Bloomberg басылымында.

Бұл жоспар 19-20 қарашада Бразилияда өтетін G20 елдері көшбасшыларының кездесуінде ұсынылады деп күтілуде. Дереккөздерге сәйкес, Ердоған Зеленскийді Стамбұлдағы бейбіт келіссөздерге қатысуға көндіруге тырысуда, себебі ол Украинаның жаңа территориялық шығындарға ұшырауынан алаңдайды.

📱 t.me/askerenews