Ислам дінінде біреуді ренжіту үлкен күнә ретінде қарастырылады, себебі адам баласының арасындағы қарым-қатынас, әсіресе, бауырмалдық пен мейірімділік, Исламның негізін құрайтын қағидалардың бірі. Егер сіз біреуді ренжітіп алсаңыз, шариғат бойынша төмендегідей амалдарды орындауға кеңес беріледі:
1. *Алладан кешірім сұрау (Тауба ету)*
Алдымен, Алладан шын жүректен кешірім тілеу қажет. Тауба еткенде мына шарттарды орындау керек:
• *Жасаған қателігіңізді шын жүректен мойындау.*
• *Қателікті қайталамауға шешім қабылдау.*
• *Алланың разылығын іздеп, жүрегіңізді тазартуға тырысу.*
Дұға үлгісі:
«Я, Алла, менің қателігімді кешір, мен білместікпен немесе ашумен өз бауырымды ренжітіп қойдым. Оны разы қылуға көмектес және мені мейірімділердің қатарына қоса гөр!»
2. *Ренжіткен адамнан кешірім сұрау*
Шариғатта біреуді ренжіткенде, алдымен сол адамның алдынан өту міндет. Ренжіткен адамға барып, не істегеніңізді түсіндіріп, шын жүректен кешірім сұраңыз. Мұны мүмкіндігінше ертерек жасаған дұрыс.
Кешірім сұрау үлгісі:
«Мен сізді ренжітіп қойдым. Өтінемін, менің қатемді кешіріңіз. Менің бұл әрекетім дұрыс болмады, енді қайталамауға уәде беремін.»
Егер ол адам кешірмесе, сіз шын ниетіңізбен кешірім сұрап, оны разы қылуға тырысуыңыз керек. Алла жүректегі ниетіңізді біледі.
3. *Келтірілген зиянды қалпына келтіру*
Егер ренжіткен әрекетіңіз біреуге материалдық немесе моральдық зиян келтірсе, оны өтеуге тырысыңыз. Мысалы, егер ол адамның мүлкіне нұқсан келтірген болсаңыз, шығынын өтеп беріңіз. Егер намысын таптаған болсаңыз, оған жақсылық жасауға тырысыңыз.
4. *Оған жақсылық жасап, дұға ету*
Ренжіткен адамға тек кешірім сұрап қоймай, оған жақсылық жасау арқылы разылығын алуға болады. Сондай-ақ, ол адамға Алладан мейірім, жақсылық, және мол игілік тілеп, оған дұға етуіңіз қажет.
Дұға үлгісі:
«Я, Алла, менің бауырыма берекет бер. Оның өміріне жақсылық нәсіп ет. Оның жүрегіндегі ренішті алып тастап, бізді бауырмашыл адамдардың қатарынан қыл.»
5. *Қателіктен сабақ алу*
Келешекте мұндай қателікті қайталамау үшін өз мінез-құлқыңызды түзетуге және өзгелермен қарым-қатынаста сақ болуға тырысыңыз.
Абай Құнанбайұлы:
*«Адамзаттың бәрін сүй, бауырым деп»* — деп айтқанындай, сізге мейірімділік пен сабырлылықты өміріңізде ұстану қажет.
6. *Қиямет күнінде жауапкершілік*
Исламда адам арасындағы құқық мәселелері өте маңызды. Егер бұл дүниеде кешірім сұрамасаңыз, Қиямет күні ренжіген адам сіздің жақсылықтарыңызды алып, сіздің амалдарыңыздың азаюына себеп болуы мүмкін. Сондықтан, осы дүниеде олардың разылығын алып қалуға тырысыңыз.
Хадис:
Пайғамбарымыз Мұхаммед (с.а.с.):
“Кімде-кім бауырына зұлымдық жасаған болса, бүгін оның алдынан өтіп, разылығын алсын. Әйтпесе Қиямет күні ол үшін алтын, күміс емес, тек амалдары арқылы өтеледі”* (Бұхари).
Қорытынды:
Егер біреуді ренжітіп алған болсаңыз, дереу Алладан кешірім сұрап, ол адамнан разылығын алыңыз. Жақсылық жасаңыз, дұға етіңіз және болашақта қателікті қайталамауға тырысыңыз. Алла әрқашан шын жүректен жасалған тауба мен жақсылықты қабылдайды.