🟢 Мудараба (Инвестиция)
Мудараба - бір тараптың екінші тарапқа инвестиция құю арқылы жасалатын серіктестік түрі. Тек инвестиция құятын тарапты - рабб-ул-мәл (инвестор) деп атайды, ал бұл капиталды басқаратын және істі жүргізетін тарапты - мудариб (кәсіпкер) деп атайды.
1️⃣ Мудараба және мушарака арасындағы айырмашылықтар:
1. Мушаракада инвестиция барлық тараптан түседі, ал мударабада инвестиция тек инвестор тарапынан ғана.
2. Мушаракада барлық тараптың бизнесті жүргізуге және процесске араласуға құқығы бар, ал мударабада инвестор бизнесті жүргізуге және процессті басқаруға қатыса алмайды.
3. Мушаракада шығынды барлық тарап өз үлестеріне сай көтереді, ал мударабада барлық риск - инвестордың мойнында. Себебі кәсіпкер өз қалтасынан инвестиция шығармайды және оның шығыны уақыты мен күшінің зая кеткенінде болады. Бірақ егер бизнестегі шығын кәсіпкердің тікелей әрекеті себепті болса (яғни іске салғырт қараса, немесе өз міндеттерін келіскендей атқармаса), онда шығын кәсіпкердің мойнында болады.
4. Мушаракада егер бизнес қарызға батса, онда олардың барлық мүлкі сатылып, қалған қарыздары үлестеріне сай бөлінеді. Ал мударабада барлық риск инвестордың мойнында (себебі мудариб тек бизнесті жүргізеді, ал капитал, яғни ақша немесе зат, инвестордың меншігі).
5. Мушаракада серіктестер активтерін біріктірсе, ортақ қор құрып, құйған активтеріне сай үлеске ие болады. Ал мударабада барлық товар тек инвестордың меншігі болып қала береді.
2️⃣ Табыс
Мудараба келісім аясында шариғатымыз екі тараптың табыстағы нақты үлесін бекітпеген. Яғни инвестор және кәсіпкер 50-50, 70-30, 20-80 т.б. қандай болмасын үлесті өзара келісім бойынша бөлісе алады. Бірақ дінімізде бұндай келісім аясында бекітілген (фиксированный) сумма немесе бекітілген % мөлшер қоюға қатаң тыйым салған.
Мысалы: Хамза 100.000 теңге инвестиция құйса, кәсіпкер Хамзаға ай сайын 15.000 теңге немесе Хамзаға алғашқыда құйған 100.000 теңгеден 20% алып отырады деген шарт жасауға БОЛМАЙДЫ. Бірақ түскен пайдадан (!) 20% Хамзаға, 80% кәсіпкерге деп бөлуге болады.
Яғни кәсіпкер келесі ай 500.000 теңге пайда, 300.000 теңге шығын кетті десек, оның бір айлық таза пайдасы 200.000 теңгеге тең. Сондықтан мудараба аясында тек осы 200.000 теңгеден (таза пададан) ғана үлес бөлісуге болады.
#мудараба #инвестиция
https://t.me/islamiceconomicskz
Мудараба - бір тараптың екінші тарапқа инвестиция құю арқылы жасалатын серіктестік түрі. Тек инвестиция құятын тарапты - рабб-ул-мәл (инвестор) деп атайды, ал бұл капиталды басқаратын және істі жүргізетін тарапты - мудариб (кәсіпкер) деп атайды.
1️⃣ Мудараба және мушарака арасындағы айырмашылықтар:
1. Мушаракада инвестиция барлық тараптан түседі, ал мударабада инвестиция тек инвестор тарапынан ғана.
2. Мушаракада барлық тараптың бизнесті жүргізуге және процесске араласуға құқығы бар, ал мударабада инвестор бизнесті жүргізуге және процессті басқаруға қатыса алмайды.
3. Мушаракада шығынды барлық тарап өз үлестеріне сай көтереді, ал мударабада барлық риск - инвестордың мойнында. Себебі кәсіпкер өз қалтасынан инвестиция шығармайды және оның шығыны уақыты мен күшінің зая кеткенінде болады. Бірақ егер бизнестегі шығын кәсіпкердің тікелей әрекеті себепті болса (яғни іске салғырт қараса, немесе өз міндеттерін келіскендей атқармаса), онда шығын кәсіпкердің мойнында болады.
4. Мушаракада егер бизнес қарызға батса, онда олардың барлық мүлкі сатылып, қалған қарыздары үлестеріне сай бөлінеді. Ал мударабада барлық риск инвестордың мойнында (себебі мудариб тек бизнесті жүргізеді, ал капитал, яғни ақша немесе зат, инвестордың меншігі).
5. Мушаракада серіктестер активтерін біріктірсе, ортақ қор құрып, құйған активтеріне сай үлеске ие болады. Ал мударабада барлық товар тек инвестордың меншігі болып қала береді.
2️⃣ Табыс
Мудараба келісім аясында шариғатымыз екі тараптың табыстағы нақты үлесін бекітпеген. Яғни инвестор және кәсіпкер 50-50, 70-30, 20-80 т.б. қандай болмасын үлесті өзара келісім бойынша бөлісе алады. Бірақ дінімізде бұндай келісім аясында бекітілген (фиксированный) сумма немесе бекітілген % мөлшер қоюға қатаң тыйым салған.
Мысалы: Хамза 100.000 теңге инвестиция құйса, кәсіпкер Хамзаға ай сайын 15.000 теңге немесе Хамзаға алғашқыда құйған 100.000 теңгеден 20% алып отырады деген шарт жасауға БОЛМАЙДЫ. Бірақ түскен пайдадан (!) 20% Хамзаға, 80% кәсіпкерге деп бөлуге болады.
Яғни кәсіпкер келесі ай 500.000 теңге пайда, 300.000 теңге шығын кетті десек, оның бір айлық таза пайдасы 200.000 теңгеге тең. Сондықтан мудараба аясында тек осы 200.000 теңгеден (таза пададан) ғана үлес бөлісуге болады.
#мудараба #инвестиция
https://t.me/islamiceconomicskz