ТӘРТІПКЕ БАҒЫНБАСАҢ – ҚАЛТАҢ ҚАЛЫҢ БОЛСЫН: ШВЕЙЦАРИЯДА БІР РЕТ ЗАҢ БҰЗСАҢ НЕ БОЛАДЫ?Цюрихте тұратын құрбым ешқашан қалалық автобусқа билетсіз отырмайды. Тіпті кешігіп бара жатса да.
Өйткені бір жолы былай болған: бірер аялдамаға 2 франк
(1 мың теңге) тұратын билетті алуға үлгермеген. «Мен ұрлық жасаған күні Ай жарық болды» демекші, дәл сол жолы билетті тексеріп қалады. Сосын оған 200 франктей
(100 мың теңгеден артық) айыппұл салады.
Келесі жолы да тағы асығып жүріп, билет алуға үлгермейді. Әдеттегідей тексеріп қалып, оған поштамен 200 франкке айыппұл келеді. Оны төлейді.
Біраз уақыт өткенде тағы да сондай сомаға айыппұл төлеуді сұраған хат алады. Құрбым тиесілі органға хабарласып, айппұлын төлеп қойғанын айтса, олар оның осымен 2-ші рет тәртіп бұзғанын еске салып, енді автобус компаниясына ғана емес, жергілікті атқарушы органға да айыппұл төлейтінін ескертеді. Егер төлемесе, ол сома өсе береді, соңы сотқа әкеледі.
Егер мың теңгелік автобус билеті үшін
200 мың теңгедей айыппұл төлесеңіз, одан зорырақ заң бұза қалсаңыз, не болады?!🙈
Айтпақшы, Швейцария - әлемдегі қылмысы ең төмен, ең қауіпсіз әрі бейбіт елдер санатына. Global Peace Index (GPI) бойынша биыл 6-шы орын алды. Қазақстан - 59 орында.
Тәртіп бұзу Швейцарияда тиімсіз. Тіпті қоқысты бір бумасы 20 франктік (
10 мың теңгедей) арнайы қапқа салмай немесе басқа жерге төгіп қойсаңыз, 300 франкке (
160 мың теңгедей) қағылуыңыз мүмкін. Оны да «қоқыс инспекторлары» қадағалайды.
Содан да болар, 80-шi жылдары қоқыстың астында қалған Швейцария – қазір әлемдегі ең таза елдердің бірі. Экологиялық тиімділік рейтингі (EPI) бойынша биыл 9-шы орын алса, Қазақстан – 74 орында.
Бұл мәтін Айжан Көшкенованың Facebook парақшасынан алынған
@Tengelifekz