Бірге тексерейік!


Kanal geosi va tili: Qozog‘iston, Qozoqcha


Бәрі де тексеріледі!
Байланыс үшін: https://t.me/smaqov
Орыс тілінде: https://t.me/factcheckkz

Связанные каналы  |  Похожие каналы

Kanal geosi va tili
Qozog‘iston, Qozoqcha
Statistika
Postlar filtri


Журналист Әсем Жәпішева 15 күнге қамауға алынды. Бұл туралы Тіл кеспек жоқ телеграм каналы хабарлады.

@tilkespekjoq #factcheck_kz




112 KZ dan repost
Жер сілкінісі кезіндегі 10 қарапайым қадам

1. Жер дүмпуі кезінде үрейленбеңіз;
2. Жер сілкіну кезінде лифт және баспалдақпен қолданбаңыз;
3. Жиhаздан, терезеден, ары тұрыңыз;
4. Жасырынатын жерді табыңыз - жоғарғы қабаттарда негізгі іргелі қабырғалардың бұрышында орын алып жасырыңыз;
5. Ғимараттан шығыңыз (төменгі қабаттарда);
- көп қабатты үйлерде жер сілкіс аяқталған соң ғимараттан шығыңыз;
6. Кетер алдында суды, газды, электр қуатын мүмкіндігіңізше өшіріңіз;
7. Дабыл жол сандығын алыңыз (алдын ала дайындау қажет);
8. Электр желілерден , ғимарат, ағаштардан аулақ болыңыз;
9. Жер сілкінуіне дайын болыңыз;
10. Қарт адамдарға, балаларға, мүмкіндігі шектеулі адамдарға көмек көрсетіңіз.

@emergovkz / t.me / insta / tiktok / youtube

Необходимо продумать заранее 10 простых шагов при землетрясении

1. Сохраняйте спокойствие, НЕ ПАНИКУЙТЕ!
2. Не пользуйтесь лифтом и лестницей в момент толчков;
3. Отойдите от мебели, окна, люстры;
4. Найдите надежное крепкое укрытие:
если вы на верхних этажах займите место в углу капитальных, несущих стен;
5. Покиньте помещение
( в многоэтажных домах- после прекращения толчков);
6. Отключите воду, газ электричество;
7. Возьмите тревожный чемоданчик (подготовленный заранее);
8. Держитесь подальше от электролиний, зданий, деревьев;
9. Будьте готовы к повторным толчкам;
10. Окажите помощь пожилым, людям с ограниченными возможностями.

@emergovkz / t.me / insta / tiktok / youtube


Астанадағы LRT туралы фейк видео тарады

Үкім: Фейк

Қазақстан үкіметі мен Астана әкімдігі LRT құрылысы аяқталғаны мен пойыздардың жүре бастағаны туралы ресми хабарламады. Желіде тарап жатқан видеода Өзбекстанның Ташкент қаласындағы LRT бейнеленген.

Желіде тарап жатқан бейнелердегі LRT-ның бағаналары Астана қаласындағы құрылысқа ұқсамайды. Есесіне, Ташкентте салынған LRT-ның бағаналарына ұқсайтынын байқауға болады.

Толығырақ - https://factcheck.kz/kaz/socium-kaz/astanadajay-lrt-turaly-feyk-video-tarady/




Қаңтардың басында қазақстандық интернет кеңістікте “Қырғызстанда автокөлік салығы алынып тасталды” деген тақырыпта материалдар жарық көрді. Ақпаратқа сай салықтың орнына әр литр жанармай мен дизельдік отыннан бір сом алынады. Оқырманның сұрауы бойынша Factcheck.kz редакциясы аталған деректі тексеріп көрді.

#factcheck_kz #қырғызстан #жанармай #көлік #фактчек






Алаяқтық | Желіде Onay картасының атынан жарнама таратып жатыр

Instagram және Facebook әлеуметтік желілерінде «Алматы қоғамдық көлігі» аккаунтының жарнамасы тарап жатыр. Онда «мерекеге орай бірыңғай жол жүру картасын небәрі 1 070 теңгеге толтырып, қалада кез келген қоғамдық көлікпен алты ай бойы тегін жүруге болады» деген ақпарат жазылған.

Дегенмен ақпарат алаяқтардың жеке деректеріңізді ұрлау үшін ойлап тапқан амалы болуы мүмкін. Бұл туралы Onay.kz ресми сайты ескертті. Сайттың жазуынша, «Алматы қаласының көлік холдингі» ЖШС тегін көлік карталарын, сондай-ақ қоғамдық көлікте 1 жыл тегін жүруге мүмкіндік беретін түрлі бонустар мен артықшылықтарға ие «Бірыңғай» картасын таратпайды, сонымен қатар серіктестік желілеріндегі жеңілдіктер мен т.б. акцияларды жүргізбейді.

Толығырақ🌐 — https://factcheck.kz/kaz/zhanalyq/alayajatyja-zheljade-onay-kartasynyja-atynan-zharnama-taratyp-zhatyr/


Теміртау Қазақстанның ең ластанған қалалар рейтиңінде жоқ па?

2024 жылдың желтоқсан айында әлеуметтік желілерде Теміртау қаласы Қазақстанның ең ластанған қалалары тізімінен алынып тасталды деген ақпарат пайда болды (1, 2, 3). Қаланың бұл жетістігі «АрселорМиттал Теміртау» (қазіргі Qarmet) компаниясының жаңа иесі, кәсіпкер Андрей Лаврентьевтің еңбегімен байланыстырылып жатыр. 

«Міне, Лаврентьевтің керемет ісі: «Теміртау ең ластанған қалалар тізімінен жоғалды», — делінген жазбаларда. 

Ақпарат көзі ретінде Finprom.kz ресурсы ұсынған атмосфералық ауаның сапасы туралы деректер көрсетілген. Ал бұл деректер РМК «Қазгидромет»-ке сүйенеді. 

Factcheck.kz редакциясы бұл ақпараттың қаншалықты шын екенін анықтады. 

Толығырақ🌐 — https://factcheck.kz/kaz/faktchek/temjartau-jaazajastannyja-eja-lastanjaan-jaalalar-reytijajande-zhoja-pa/


Қазақстан парламенті депутатының портреті

Парламент депутаттары — елдегі маңызды шешімдерді қабылдайтын адамдар. Олар заң шығарушы органның өкілдері, азаматтар мен атқарушы билік арасындағы байланыс көпірі қызметін атқарады. Қазақстан парламенті өз функциясын толық орындай ма — бұл көп пікірталас тудыратын мәселе. Дегенмен, парламентарийлердің қызметі қазақстандықтардың өміріне әсер ететіні сөзсіз.

Factcheck.kz редакциясы қазіргі парламент құрамын зерттеп, депутаттың портретін анықтап көрді.

Толығырақ🌐 https://factcheck.kz/kaz/sayasat/jaazajastan-parlamentja-deputatynyja-portretja/




Жыл сөздері: 2024 жыл қалай өтті?

Жыл сөздері стиль, форма және мазмұн жағынан әртүрлі болуы мүмкін. Кейбірі ашық дауыс беру арқылы таңдалса, енді бірін сарапшылар бекітеді. Жылдың сөзі ең жиі қолданылмауы да, тіпті көпшілікке таныс болмауы да мүмкін. Дегенмен, ол әдетте қоғам үшін маңызды болған негізгі құбылыс немесе ұғымды бейнелейді. 

Лексикалық трендтер өткен жылдағы оқиғаларға деген қоғам реакциясын қалай көрсетеді? Factcheck.kz редакциясы 2024 жылы жеңімпаз деп танылған сөздердің дәстүрлі шолуын дайындады.
 
Толығырақ🌐 — https://factcheck.kz/kaz/sayasat/zhyl-sjazderja-2024-zhyl-jaalay-jattja/






Фейк🚫 | Түркиядан 7 млн сириялық қайтып барады

Әлеуметтік желілерде Түркиядан 7 млн сириялықтың көлікпен қайтып жатқаны туралы видео тарап жатыр. Бейнеролик қазақ тіліндегі парақшаларда «7.000.000 млн Сүриялықтар Түркиядан еліне қайта оралып жатыр» деген жазумен жарияланған. Тараған деректерді Factcheck.kz редакциясы тексеріп көрді.

Толығырақ🌐 - https://factcheck.kz/kaz/faktchek/feyk-tjarkiyadan-7-mln-siriyalyja-jaaytyp-barady/


Ресейді паналаған Башар Асад пен тағы басқалары

2024 жылғы 8 желтоқсанда сириялық көтерілісшілер Башар Асад режимін құлатты. Елдің ірі қалаларын олар небәрі 11 күнде басып алды. Асад пен оның отбасы Ресейге ұшып кетіп, сол жерден саяси пана алды.

Башар Асад – Владимир Путинмен жақын болған, өз елінде қылмыс жасап, кейін Ресейге қашқан алғашқы саясаткер емес.

Медиажелі оралдың біразына шолу жасап шықты.

Толығырақ🌐 — https://factcheck.kz/kaz/sayasat/reseydja-panalajaan-bashar-asad-pen-tajay-basjaalary/


Azattyq - Азаттық dan repost
Paperlab сарапшысы Анастасия Решетняк өзінің телеграм-арнасында 16 желтоқсан күнгі көңіл-күй хошымен бөліскен

“...Жаңа жыл алдындағы 16 желтоқсан әрдайым қорытынды жасайтын күн болатын. Қорытынды, өкінішке қарай, мәз емес – егер Қаңтардан кейін жақсы жаққа өзгереді деген қандай да бір үміт қалған болса, кейінгі оқиғалар керісінше жағдайды көрсетіп жатыр.

Инфрақұрылым дағдарысы, жемқорлық, мемлекеттік басқару және сот жүйесінің шамасыздығы, бұрмалап, таңдап “еститін” мемлекет (петициялар институтына ғана қарап көріңіз),... тіпті мақтаулы көпвекторлы саясаттың өзі сыр беріп жатыр...

...Таңертең қар басқан Алматыда кетіп бара жатып, ондаған полиция көлігін көрдім – (есесіне бірде-бір қар тазалаушы көлікті көрген жоқпын).

VPN-мен Инстаграмды атқардым – алматылықтар үйде отырсын деп 112 қызметінің азаматтарға тұман, тайғақ, қар көшкіні болатыны жөнінде ескерту хабарлама жіберіп жатқаны жөнінде қалжыңға көзім түсті. Қауіпті, жақтырмайтын, жайсыз – азаматтар. Бізді барлық амалдармен ішкі эмиграцияға жіберіп жатыр – бәріміз негізінен сол жаққа кетіп те жатырмыз” деп жазды әлеуметтанушы
.


Жетелеуші иттер қоғамдық орында жүре ала ма?

10 желтоқсанда Алматының метрополитенінде темір жолға құлаған адамның көз жұмғаны хабарланды. Алматы полициясының баспасөз қызметі құлаған 26 жастағы адамның көзінен мүгедектігі болғанын хабарлады. Артынан желіде оның тоқтап тұрған метроның вагондарының арасына құлап кеткен сәті бейнеленген видео тарай бастады. Бұған дейін көзінен мүгедектігі бар тағы бір адамды MOSKVA metropolitan сауда орталығының күзетшілері ғимараттан шығарып жебіргені туралы хабарланған. Бұған себеп — мүгедектігі бар адамның жанында жетелеуші иттің болғаны. Осы оқиғалардан соң, Factcheck.kz редакциясы жетелеуші иттерге қатысты Қазақстанның заң нормаларын талдауды жөн көрді.

Жетелеуші иттер🐶 — мүгедектігі бар адамдарға қызмет ететін арнайы үйретілген иттер. Олар 4-6 айлық үйретуден өтеді. Иесінің бұйрығын орындап, қажетті орынға жеткізеді. Жолда жүргенде иесінің қауіпсіздігін қамтамсыз ету үшін үйретіледі.

Толығырақ🌐 — https://factcheck.kz/kaz/adam-quqyqtary/zheteleushja-itter-jaojaamdyja-orynda-zhjare-ala-ma/


Қазақстан Ресеймен КЕҰ қызметін реттеу жөнінде тәжірибе алмасады

Қазақстан әділет министрлігі коммерциялық емес ұйымдардың (КЕҰ) қызметін құқықтық реттеу бойынша Ресей Федерациясының әділет министрлігімен тәжірибе алмасады. Бұл туралы Vlast.kz хабарлады.

27 қарашада Ресей президенті Владимир Путиннің Астанаға сапарында екі елдің әділет министрліктері арасында ынтымақтастық туралы келісімге қол қойылды. Бұл консультацияларды, жұмыс кездесулерін, семинарлар мен тағылымдамаларды, қызмет мәселелерін, соның ішінде заңнама мен құқық практикасы бойынша ақпарат алуды қамтиды.

Сонымен бірге КЕҰ қызметін құқықтық реттеу саласындағы өзара түсіністік туралы меморандумға да қол қойылды.

“Меморандум шеңберінде тараптар коммерциялық емес ұйымдардың қызметін және заңнамалық процесті нормативтік-құқықтық реттеу саласында тәжірибе алмасу; нормативтік құқықтық актілердің мәтінімен және тараптардың құқық қолдану практикасы туралы ақпаратпен өзара алмасу; сараптамалық консультациялар ұйымдастыру бағыттары бойынша ынтымақтасады”, – деп хабарлады Әділет министрлігі басылымға.


Бірақ бұл меморандум халықаралық шарт емес және халықаралық құқықпен реттелетін құқықтар мен міндеттемелерді тудырмайды.

Сонымен бірге, министрліктер арасындағы 2025-2026 жылдарға арналған ынтымақтастық бағдарламасына қол қойылды. Әділет министрлігінің ақпараты бойынша, ол халықаралық құқықтық көмек көрсету желісі бойынша өзара консультацияларды, адвокатура, нотариат, азаматтарға мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсету, құқықтық ағарту, сот-сараптама қызметін ұйымдастыру, заңнаманы жүйелеу салаларында тәжірибе алмасуды көздейді.

Ынтымақтастық туралы келісім мен меморандум 27 қарашада қол қойылған сәттен бастап күшіне енді. Ал бағдарлама 2025 жылғы 1 қаңтардан 2026 жылғы 31 желтоқсанға дейін жұмыс істейді. Министрлік дерегіне сәйкес, бұл құжаттар ратификацияланбайды, тиісінше олардың ережесі ұлттық заңнамадан басым болмайды. Екіжақты құжаттарды қолдану кез келген уақытта тоқтатылуы мүмкін.

20 ta oxirgi post ko‘rsatilgan.