Type to search
Advanced channel search

Postal

Мульти-бот с премиум emoji Постинг+приветствие!
img
ad

Дешевле только даром

Быстрый набор подписчиков от 3 руб
img
ad

Подписчик почти даром

Запусти рекламу с ценой подписчика от 3 руб
img
ad

Бірге тексерейік!

@birgeteksereik
Channel's geo and language: Kazakhstan, Kazakh

Бәрі де тексеріледі!
Байланыс үшін: https://t.me/smaqov
Орыс тілінде: https://t.me/factcheckkz

Related channels  |  Similar channels
Channel's geo and language
Kazakhstan, Kazakh
Category
News and media
Statistics
Is this your channel? Confirm Канал в реестре блогеров РКН? Confirm Channel history
Posts filter

Бірге тексерейік!

12 Dec, 15:11

Open in Telegram Share Report
2024 жылы 54 журналист жұмысы үшін қаза тапқан

2024 жылы әлемде 54 журналисті жұмысы үшін өлтірілген. Ал дағдарыс аймақтарында қаза тапқан БАҚ қызметкерлерінің саны кейінгі бес жылда ең жоғары көрсеткішке жетті. Бұл туралы Deutsche Welle басылымы “Шекарасыз репортер” (RSF) ұйымына сілтеме жасап хабарлады.

Ұйым баяндамасына сәйкес, қазір әлем бойынша 550 журналист қамауда отыр, бұл былтырғы жылмен салыстырғанда жеті процентке көп. Түрмеде отырған БАҚ қызметкерлерінің саны Израиль мен Ресейде артқан.

Журналистер қызметі үшін ең қауіпті аймақ қайтадан Газа секторы болды. Қаза тапқан 54 журналистің үштен бірі Газада өлтірілген. Ал Израиль мен ХАМАС арасындағы соғыс басталғалы бері жалпы 145-тен астам БАҚ қызметкері қаза тапқан. Ал 2022 жылдың ақпанынан бері Украинада кем дегенде 13 журналист қайтыс болды. 2024 жылы Ресейде тағы сегіз журналист қамауға алынды.

Әлем бойынша қамауда отырған журналистердің басым көпшілігі Қытайда (124), Мьянмада (61), Израиль (41) мен Беларусьте (40).

“Шекарасыз репортерлар” неміс филиалының басқарма мүшесі Аня Остерхаус “БАҚ қызметкерлері өлтіріледі, түрмеге жабылады, бірақ көп жағдайда бұл қатігез қылмыстар жазасыз қалады” дейді.
36 1 0
Бірге тексерейік!

11 Dec, 10:37

Open in Telegram Share Report
Шерзат Полаттың әкесін полиция 15 күнге қамады, ал әпкесін елден депортацияламақ

Талғарда кісі қолынан қаза тапқан жасөспірім Шерзат Полаттың әкесі Қаржаубай Нұрымовты полиция 15 күнге әкімшілік қамауға алды. Ал әпкесі Бақыт Реймова елден шығарылатын болды. Бұл туралы Алматы облысы полиция департаменті хабарлады.

“Қоғамдық орында балағат сөздер айтып, құқық қорғау органдарының қызметкерлерін қорлап, сондай-ақ қоғамдық тәртіп пен азаматтардың тыныштығын бұзатын айналасындағыларға құрметсіздік танытатын іс-әрекеттер жасағаны, көлік қозғалысына кедергі жасағаны үшін азамат Қ. Нұрымов 15 тәулікке әкімшілік қамауға алынды”, – делінген хабарламада.

Қаржаубайдың туысы Бақыт Реймова да “митиңге шақырды” деген айыппен 15 күнге қамалды. Өзге ел азаматы болғандықтан ол Қазақстаннан депортацияланады.

Нұрымовтың тағы бір туысы Салтанат Нұрымоваға “ұсақ бұзақылық жасағаны үшін” 20 АЕК мөлшерінде айыппұл салынды. Осы отбасының күйеубаласы Айғазы да қамауға алынды, оған қатысты сот бүгін өтеді.

Бұл жағдай Қаржаубайдың інісі Нұрқанат Ғайыповтың жерлеуінен кейін болып отыр. Желіде Қаржаубай Нұрымовтың әділ тергеу жүргізуді талап еткен видеосы тараған. Отбасының адвокаттары сот шешіміне апелляциялық шағым түсірмек.
99 1 3
Бірге тексерейік!

9 Dec, 14:11

Open in Telegram Share Report
113 1 0 1
Бірге тексерейік!

5 Dec, 13:41

Open in Telegram Share Report
Желіде пошта жәшігіне салынған уланған әтір туралы фейк тарай бастады

Мессенжерлерде пошта жәшігіне салып кететін уланған әтір туралы орыс тіліндегі ақпарат тарай бастады. Мәтінде: “әйгілі бренд иіссуларының шағын үлгілерін пошта жәшіктеріне салып кетеді. Жаңа жылдық акция ретінде. Оларды ашпаңыз да, иіскемеңіз де. Бірнеше рет дем тартқан соң арты өлімге әкеледі. Жақындарыңыз бен достарыңызға ескертіңіз“. Мәтінмен қатар сапасы өте нашар сурет де тарап жатыр. Factcheck.kz редакциясы ақпараттың қаншалықты рас екенін тексерді.

Үкім: Фейк🚫
Мұндай ақпаратқа сенімді дереккөз жоқ. Осыған ұқасас хабарламаның алғашқы нұсқасы 2001 жылы пайда болып, содан кейін әлемнің түрлі елінде, түрлі тілде сәл өзгерген нұсқада тарай бастаған. Оның үстіне, бұған дейін жазғанымыздай, техникалық тұрғыда қарастырғанда да уланған иіссулар туралы оқиғалардың өзі күмәнді. Иіскеген кезде өлімге апаратын улардың түрі шектеулі, ал олардың әсерінің анық байқалатыны сонша, оны құқық қорғау органдарының байқамауы мүмкін емес.

Толығырақ🌐
143 1 0 1 3
Бірге тексерейік!

4 Dec, 11:19

Open in Telegram Share Report
Оңтүстік Кореяның оппозициялық заң шығарушылары президент Юн Сук Ельге соғыс жағдайын енгізудегі сәтсіз әрекетіне байланысты импичмент жариялауға өтініш берді. Бұл туралы BBC хабарлады. 

Елдегі Демократиялық партия Юнның бұл декларациясын “бүлікшіл әрекет” деп айыптады.

“Біз енді демократияның күйреуіне жол бермейміз. Адамдардың өмірі мен қауіпсіздігі қорғалуы керек”,- деді Демократиялық партияның орталық комитетінің мүшесі Ким Ён Чжин.


Партия Юнды, министр Ким Ян Хён мен ішкі істер министрі Ли Сан Минді декларацияның бастамашылары ретінде жауапқа тартуды сұрап отыр.

Толығырақ🌐
113 1 0 1 1
Бірге тексерейік!

3 Dec, 12:27

Open in Telegram Share Report
Қазақстандықтардың орташа жалақысы: Сандар не дейді?

Қазақстанда БАҚ-та орташа айлық жалақы туралы деректер жиі жарияланады. Бұл ақпарат әлеуметтік желілерде қызу талқыланып, кейде тіпті депутаттардың пікіріне негіз болады. Алайда, қазақстандықтардың көбі бұл деректерге сенімсіздікпен қарап, «біз басқа Қазақстанда өмір сүріп жатқан сияқтымыз» деп, орташа жалақының шынымен де шынайы көрсеткіш екеніне күмән келтіреді. Шындығында, ай сайынғы орташа жалақы — ел тұрғындарының табыс деңгейін көрсететін көптеген көрсеткіштің тек бір бөлігі ғана. Бұл көрсеткіш жалпы экономикалық ахуалдың толық бейнесін ұсына алмайды.

Осы мақалада Factcheck.kz редакциясы Қазақстанда жалақыны есептеудің әртүрлі әдісін, соның ішінде жиі қолданылатын тәсілді салыстыру арқылы талдайды.

Толығырақ🌐 — https://factcheck.kz/kaz/economics-kaz/jaazajastandyjatardyja-ortasha-zhalajaysy-sandar-ne-deydja/
Средняя зарплата казахстанцев: что говорят цифры
СМИ регулярно публикуют информацию о средней заработной плате в Казахстане, которая затем активно обсуждается в социальных сетях.
94 1 1
Бірге тексерейік!

3 Dec, 08:34

Open in Telegram Share Report
Жабайы жануарлар 73%-ке азайғаны рас па?

Үкім: Шындық✔️

Дүниежүзілік жабайы табиғат қорының (WWF) 2024 жылғы «Тірі планета» есебіне сәйкес, 50 жыл ішінде (1970-2020) жабайы жануарлар популяциясы орта есеппен 73%-ке азайды.

Күрт азаю Латын Америкасы мен Кариб теңізі аймағында (95%), Африкада (76%) және Азия-Тынық мұхиты аймағында (60%), одан кейін Солтүстік Америкада (39%), Еуропада және Орталық Азияда (35%) тіркелді.

Толығырақ🌐
85 1 0
Бірге тексерейік!

2 Dec, 13:53

Open in Telegram Share Report
Грузияда Еуроодаққа қосылуды шегеруге қарсы митиң жалғасып жатыр

Грузияда парламент сайлауының қрытындысына қарсы наразылық болып жатқанына бес күн болды. Полиция Тбилиси орталығындағы парламент ғимаратының алдына жиналған жұртқа су шашатын арнайы құрал қолданған видеосы тарады. Бұл туралы Азаттық Радиосы  “Эхо Кавказа” сайтына сілтеме жасап хабарлады. 

Грузия үкіметінің Еуроодаққа қосылу үрдісін тоқтата тұру шешіміне наразы болғандар Тбилисидегі Руставели және Костава даңғылын бөгеді. Қазір Тбилисиден басқа, Батуми, Кутаиси, Поти және басқа да ірі қалаларда митиң болып жатыр. Олар даулы парламент сайлауы қайта өтсін, жаңадан құрылған үкімет қызметтен кетсін деген талап қойды. 

Толығырақ🌐 — https://factcheck.kz/kaz/zhanalyq/gruziyada-euroodajajaa-jaosyludy-shegeruge-jaarsy-mitija-zhaljaasyp-zhatyr/
94 1 0
Бірге тексерейік!

2 Dec, 11:17

Open in Telegram Share Report
Бурдж-Халифа мен Астанадағы LRT құрылысына кеткен қаржы бірдей ме?

Үкім жоқ
Бурдж-Халиифа ғимараты 1,5 млрд долларға, ал Петронас ғимараты 1,6 млрд долларға салынған. Астанадағы LRT -ға 1,6 млрд доллар бөлінген. Алайда, ғимараттардың салыну жылдарындағы доллар бағамы әртүрлі болғандықтан, бағаларын салыстыру қисынсыз. Сондай-ақ, Астанадағы LRT құрылысы әлі аяқталмады. Ғимараттың салынуына әлі ақша бөлінуі мүмкін. Сол үшін бұл мәлімдемеге үкім қоя алмаймыз.

Дубайдағы ғимараттың құрылысы 2004 жылы басталса, Малайзиядағы Петронас 1992 жылы қаржыландыралған. Ал LRT-ға қаржы 2016 жылы бөлінген. Егер 2016 жылғы бағамен салыстырсақ, Петронас 1,2 млрдқа, Бурдж-Халиифа 300 млн долларға артық салынған деп саналады. Ал, қазіргі күнгі доллар бағамымен есептесек, Петронас 3,6 млрд, Бурдж-Халиифа 2,5 млрд, LRT 2 млрд долллар болатын еді.

Толығырақ🌐 — https://factcheck.kz/kaz/basty-bet/burdzh-halifa-men-astanadajay-lrt-jajarylysyna-ketken-jaarzhy-bjardey-me/
100 1 2 2
Бірге тексерейік!

30 Nov, 12:44

Open in Telegram Share Report
Қызылордадан халық көшіп жатқаны рас па?

Медиада Қызылорда облысындағы тұрғындар саны азайғаны не көшіп жатқаны жөнінде ақпарат жарияланып тұрады. Мысалы, Ratel.kz сайты биыл маусым айында Egemen.kz сайтына сілтеп “Қызылорда облысынан халық қашып жатыр” деген мақала жариялады. Қызығы, Egemen.kz сайты кейін мақалсын өшіріп тастаған. Осыған ұқсас мәндегі мәтін Іnbusiness.kz сайтында да жарияланды.

Үкім: Шындыққа жақын

Ұлттық статистика бюросының дерегіне сенсек, 2023 жылы Қызылорда облысына 23 866 адам келіп, 30 566 адам кеткен. Яғни, кеткен адамдар саны 6 700-ге көп. Бірақ, жалпы тенденцияны көру үшін кейінгі 5 жылдың дерегіне қарадық: расымен 2019 жылдан бері облысқа келген халықтан көрі кеткен адамның саны көп.

Дегенмен медиадағы ақпарат бұрмаланған деуге де негіз бар. Халықтың көші-қоны статистикасына қарамастан, кейінгі 5 жылда облыс халқының саны 794 334 адамнан (2019 жылдың басында) 833 666 адамға өскен (2023 жылы басына).

Толығырақ🌐
151 1 3 2
Бірге тексерейік!

27 Nov, 08:45

Open in Telegram Share Report
ШҚО 30 қарашада уақытты екі сағат алдыға жылжытуды жоспарлап отыр ма?

Хабарлама нақты мәлімдеме емес, уақытты жылжытуға шақыру сияқты көрінгенімен, әрі мұнда үкім шығару орынсыз болса да, біз оның фактчекерлердің назарын аударуға тұрарлық деп санаймыз, себебі хабарлама адамдарды жаңылыстыруы мүмкін.

Азаматтар уақытты мемлекеттік органдардың ресми шешімінсіз өз бетінше өзгерте алмайтынын айта кету маңызды, ал бұл мәлімдеме ресми емес. Уақытты ауыстыру өңірдегі немесе елдегі барлық басқа процестерде де өзгерістер енгізуді талап етеді — мемлекеттік мекемелердің, көлік жүйесінің жұмыс кестесін өзгерту және т.б. Сағат тілін ғана жылжыту жеткіліксіз — бұл тұрғындардың өздерін шатастырады.

Белгілі нәрсе, бұл мәлімдеме өңірдің барлық азаматтарын шақыруға бағытталған, бірақ тек мессенджерлер арқылы тарату арқылы мұны жүзеге асыру қиынға соғады.

Толығырақ🌐 - https://factcheck.kz/kaz/faktchek/shjao-30-jaarashada-uajaytty-ekja-sajaat-aldyjaa-zhylzhytudy-zhosparlap-otyr-ma/
129 1 0
Бірге тексерейік!

26 Nov, 11:35

Open in Telegram Share Report
“Привет, это ты на фото?” деп басталатын алаяқтық схема қаншалықты қауіпті?

Толығырақ🌐 — https://factcheck.kz/kaz/alayaqtyq/privet-eto-ty-na-foto-dep-bastalatyn-alayajatyja-shema-jaanshalyjaty-jaaujaptja/
145 2 2 2
Бірге тексерейік!

26 Nov, 08:58

Open in Telegram Share Report
ОА-ның 3-секторы: авторитаризм заманындағы құқық қорғауды нығайту

30-31 қазан күндері Астанада Central Asian Think тәуелсіз зерттеу және аналитикалық ұйымдарын біріктіретін үшінші Орталық Азия сарапшылар форумы өтті. Форумды Paperlab зерттеу орталығы CAPS Unlock өңірлік аналитикалық орталығымен бірлесе отырып, Нидерланд Корольдігінің Орталық Азиядағы Елшілігінің қолдауымен ұйымдастырды. Іс-шара аясында Қазақстан, Қырғызстан, Тәжікстан және Өзбекстан елдерінен келген құқық қорғаушылар мен сарапшылар өңірдегі еркіндік кеңістігін кеңейту жолдарын іздеді. Материалымызда сарапшылардың пікірлеріне шолу жасаймыз.

Толығырақ🌐 — https://factcheck.kz/kaz/zhanalyq/ortalyja-aziyanyja-jashjanshja-sektory-avtoritarizm-zamanyndajay-jajajayjatyja-jaorjaaluyn-nyjaaytu/
ОА-ның 3-секторы: авторитаризм заманындағы құқық қорғауды нығайту 
30-31 қазан күндері Астанада Central Asian Think ОА сарапшылар форумы өтті. Материалымызда сарапшылардың пікірлеріне шолу жасаймыз.
125 1 0
Бірге тексерейік!

25 Nov, 11:29

Open in Telegram Share Report
150 2 1 2
Бірге тексерейік!

19 Nov, 09:45

Open in Telegram Share Report
Уәдені қадағалау💭 | «Қызылжар жастары» бағдарламасы басталды ма?

2022 жылдың басында «Отбасы банк» АҚ Солтүстік Қазақстан облысы бойынша филиалының директоры Алмас Жапабаев аймақ басшысы Құмар Ақсақаловқа «Қызылжар жастары» атты жеңілдетілген ипотекалық бағдарламаны таныстырды. Бұл бағдарламаның басты мақсаты — облыс жастарына қолайлы тұрғын үй жағдайларын жасап, олардың қоғамдық өмірдің барлық саласында бәсекеге қабілеттілігін арттыру. Сонымен қатар, бағдарлама жас мамандардың аймақтан кетуін азайтып, жас отбасыларға қолдау көрсету арқылы оларды қолжетімді баспанамен қамтамасыз етуді көздейді.

2022 жылғы қарашада Ақсақалов аталған бағдарламаны жүзеге асыру үшін келер жылғы облыстық бюджеттен қаражат қарастыруды тапсырды.

Үкім: Орындалған жоқ🙃
Бұл бағдарлама жергілікті жастар мен тұрғындардың аймақтан кетуімен күресуге арналған маңызды шара болғанымен, тексеріс барысында ол әлі іске қосылмағаны анықталды. Бағдарламаның іске қосылу уақыты да белгісіз.

Толығырақ🌐
174 1 0
Бірге тексерейік!

18 Nov, 17:19

Open in Telegram Share Report
152 1 0
Бірге тексерейік!

18 Nov, 17:19

Open in Telegram Share Report
«Oreo»🍪 қиямет күніне арнап бункер салды ма?

Үкім: Фейк🚫
Oreo қиямет күніне арнап емес, тек жарнама үшін бункер салған. Мұндай “қойма-бункер” салуға NASA – ның 2020 жылғы «2018 vp1 астероиды осы жылы қарашаның басында жерге жақындайды» деген мәлімдемесі түрткі болған. Бірақ оның планетамыздың атмосферасына ену ықтималдылығы өте төмен еді (0,41%). Енген күннің өзінде ғалымдар оны  Жерге жетпей жойылып кетеді деп болжаған.

Толығырақ🌐
172 1 0
Бірге тексерейік!

18 Nov, 11:32

Open in Telegram Share Report
Билл Гейтс вакцина салдыртуға шақырғаны үшін сот алдында жауап бере ме?

Үкім: Дәлелденбеген⁉️
«‎Билл Гейтс COVID-19 вакцинасына қатысты сот алдында жауап береді»‎ деген мәлімдеме сот құжаттарын дұрыс түсінбеуден туындаған, оның сот алдында жауап беретіні анық емес. Яғни, мұндай мәлімдеме оған қайндай да бір айыптың тағылғанын меңзейді. Бірақ Нидерландыда Гейтке ресми айып тағылмаған. Дегенмен сот өткені рас, онда нидерландық бір топ адам Гейтсты (Билл Гейтс бұл тізімде жалғыз емес) вакцинаға қатысты «‎адастырды» деп шағымданған, ал Гейтстың адвокаттары оның АҚШ азаматы екенін, Нидерланды сотының Гейтске пәрмені жүрмейтінін айтқан. Бірақ сот Гейтсті Нидерландыдағы сотқа шақыра алады деп шешті. Осыдан, түсініспеушілік пайда болса керек.

Толығырақ🌐
144 1 0
Бірге тексерейік!

15 Nov, 14:49

Open in Telegram Share Report
Жалған🚫: ІІМ қызметкерлері үйлерді аралап, жеке деректерді жинайды

Тараған хабарламада өздерін ішкі істер қызметкері деп таныстырып, пәтерлерді аралап жүргендер тобы бар екенін ескертеді. Олар Ішкі істер министрлігінің белгісі бар құжаттар мен бланкілерді алып жүреді және алдағы «санақ» алдында барлық тұрғындарда жарамды жеке куәліктерінің бар-жоғын тексереді; биометрикадан өту керектігін де айтады-мыс. Ішкі істер министрлігінің формасын киюі мүмкін делінген.

ҚР Ішкі Істер Министрлігі бұл деректің жалған екенін биыл мамырда ескерткен.

Ақпараттық бюллетеньде көрсетілген алаяқтық фактілері республика аумағында тіркелген жоқ. Ішкі істер министрлігі азаматтарды жеке куәліктерін тексеру, фотосуретке түсіру және саусақ іздерін алу бойынша айналымдар жүргізбейді. Қылмыстық кодекстің 274-бабына сәйкес көрінеу жалған ақпарат таратқаны үшін қылмыстық жауапкершілікке тартылатынын ескертеміз.

ҚР ІІМ
147 2 1 2
Бірге тексерейік!

14 Nov, 09:21

Open in Telegram Share Report
Кітаптағы «Қазақстания» термині фейк пе?

Үкім: Шындық✔️
«Қазақстания» термині шын мәнінде бар. Алайда, қолда бар деректерге сүйенсек, бұл атау ағылшын тіліндегі дәстүрден алынған. Орыс тілді ғылыми ортада бұл атау «Қазақстан континенті» немесе оның «Қазақ палеоконтиненті» нұсқасына сәйкес келеді.

Толығырақ🌐
147 1 2 1
20 last posts shown.